اسید لاکتیک برای مراقبت از پوست: فواید و عوارض جانبی
استفاده از اسید لاکتیک برای پوست فواید زیادی دارد. اسید لاکتیک که یکی از آلفا هیدروکسی اسیدها (AHAs) است که به‌طور مؤثری سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد، لکه‌های تیره را روشن‌تر می‌کند و ظاهر خطوط ریز و چین‌وچروک‌ها را بهبود می‌بخشد. یکی از ویژگی‌های برجسته این ماده این است که برای انواع مختلف پوست، حتی پوست‌های حساس مناسب است.
اسید لاکتیک در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست که بدون نیاز به نسخه پزشک در دسترس هستند، و همچنین در درمان‌های حرفه‌ای مورد استفاده قرار می‌گیرد. علاوه بر این، این ماده در بسیاری از محصولات موضعی که برای مشکلات پوستی استفاده می‌شوند، و نیز در درمان‌هایی برای اگزما، پسوریازیس و روزاسه یافت می‌شود.
در این مطلب از مجله تخصصی سایت اسکین کر یاب، به بررسی دقیق عملکرد اسید لاکتیک، نحوه استفاده از آن، و عوارض جانبی احتمالی می‌پردازیم. همچنین، به شما کمک می‌کنیم تا بفهمید که کدام محصول حاوی اسید لاکتیک برای نیازهای پوستی شما مناسب‌تر است.
اسید لاکتیک چیست؟
اسید لاکتیک یکی از معروف‌ترین آلفا هیدروکسی اسیدها (AHAs) است که به‌طور گسترده در محصولات مراقبت از پوست استفاده می‌شود. این ماده همچنین در لایه‌برداری‌های حرفه‌ای و درمان‌های پوستی تخصصی نیز کاربرد دارد.
اسید لاکتیک به‌طور طبیعی در محصولات لبنی وجود دارد و همان ترکیبی است که به ماست و شیر ترش، طعمی تند و خاص می‌بخشد. از دوران قدیم، مردم از محصولات لبنی برای نرم و شاداب کردن پوست خود استفاده می‌کردند.
در حال حاضر، اگرچه هنوز هم برخی افراد از حمام شیر برای مراقبت از پوست بهره می‌برند، اما بیشتر اسید لاکتیکی که در محصولات پوستی و لایه‌بردارها استفاده می‌شود، به‌صورت مصنوعی و در آزمایشگاه‌ها تولید می‌شود. این نسخه سنتزی علاوه بر اینکه همان اثرات مفید را دارد، پایدارتر است.
فواید اسید لاکتیک برای پوست
اسید لاکتیک، با ویژگی‌های منحصر به فرد خود، مزایای فراوانی برای پوست به ارمغان می‌آورد. در اینجا به تفصیل به این فواید پرداخته‌ایم:
- لایه‌برداری مؤثر: اسید لاکتیک با حل کردن پیوندهایی که سلول‌های مرده و کدر پوست را به هم متصل می‌کند، به پاکسازی سطح پوست کمک می‌کند. این فرآیند باعث می‌شود سلول‌های مرده به راحتی از پوست جدا شوند و پوست تازه و درخشان‌تری نمایان شود.
- نوسازی سلولی: این ماده به تسریع فرآیند جایگزینی سلول‌های قدیمی با سلول‌های جدید کمک می‌کند. در نتیجه، پوست سریع‌تر بازسازی شده و ظاهری جوان‌تر و درخشان‌تر پیدا می‌کند.
- بهبود بافت پوست: ترکیب لایه‌برداری و نوسازی سلولی منجر به پوستی نرم‌تر، صاف‌تر و روشن‌تر می‌شود. بافت پوست به طور کلی بهبود یافته و ناصافی‌ها و خشکی‌ها کاهش می‌یابند.
چرا اسید لاکتیک محبوب است؟
- تأثیر واقعی و مشهود: استفاده منظم از اسید لاکتیک می‌تواند تغییرات قابل توجهی در کیفیت و ظاهر پوست ایجاد کند. این تأثیرات معمولاً پس از چند هفته استفاده منظم قابل مشاهده است.
- ملایمت: اسید لاکتیک یکی از ملایم‌ترین آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA) است که مناسب برای انواع پوست، از جمله پوست‌های حساس، می‌باشد. این خاصیت ملایم بودن، آن را به گزینه‌ای مناسب برای استفاده در محصولات روزمره تبدیل می‌کند.
دیگر مزایای اسید لاکتیک
- افزایش ضخامت و سفتی پوست: اسید لاکتیک به تقویت و افزایش سفتی پوست کمک می‌کند. این امر با تحریک تولید کلاژن و الاستین، که به ساختار و استحکام پوست کمک می‌کنند، تحقق می‌یابد.
- پاکسازی منافذ: این ماده به پاکسازی و کوچک‌تر کردن منافذ پوست کمک کرده و از انسداد آنها جلوگیری می‌کند. منافذ تمیزتر علاوه بر اینکه منجر به پوستی صاف‌تر می‌شود، احتمال بروز جوش و آکنه را هم کاهش می‌دهد.
- روشن‌کننده پوست: اسید لاکتیک به یکنواخت شدن رنگ پوست و کاهش لکه‌های تیره کمک می‌کند. این ویژگی به ویژه برای افرادی که از تغییر رنگ پوست و لکه‌های ناشی از افزایش سن رنج می‌برند، مفید است.
- ضد میکروب: اسید لاکتیک خواص ضد میکروبی دارد که به کنترل رشد باکتری‌ها و حفظ تعادل میکروبیوم پوست کمک می‌کند. این خاصیت به ویژه برای پوست‌های مستعد آکنه و التهاب مفید است.
- رطوبت‌رسانی: اسید لاکتیک به حفظ و بهبود رطوبت پوست کمک می‌کند. این ویژگی به جلوگیری از خشکی پوست و حفظ نرمی و لطافت آن کمک می‌کند.
- سفتی و لیفت پوست: لاکتیک اسید با تحریک تولید کلاژن و الاستین، به سفتی و کشیدگی پوست کمک کرده و علائم پیری را کاهش می‌دهد.
- کاهش لکه‌ها و چین‌وچروک‌ها: اسید لاکتیک به کاهش لکه‌های ناشی از نور خورشید و پیری و همچنین نرم و صاف کردن خطوط ریز و چین‌وچروک‌های سطحی کمک می‌کند. این امر پوست را جوان‌تر و شاداب‌تر می‌کند.
اسید لاکتیک یکی از مواد اصلی در لوسیون‌ها و کرم‌های بدون نسخه برای درمان کراتوز پیلاریس، که به برجستگی‌های پوستی در پشت بازوها منجر می‌شود، است. این ماده به حل شدن تجمع سلول‌های پوستی اطراف فولیکول مو کمک کرده و ناصافی‌های پوست را کاهش می‌دهد، که به نرمی و یکنواختی پوست کمک می‌کند.
عوارض جانبی احتمالی
با وجود اینکه لاکتیک اسید نسبت به دیگر آلفا هیدروکسی اسیدها ملایم‌تر است، اما هنوز هم یک درمان قوی محسوب می‌شود. در اینجا چند عارضه جانبی احتمالی ناشی از مصرف اسید لاکتیک بر روی پوست ذکر شده است:
-
حساسیت به نور خورشید
قبل از استفاده از اسید لاکتیک، باید به یک نکته مهم توجه کنید:
این ماده می‌تواند حساسیت پوست شما را نسبت به نور خورشید افزایش دهد. اسید لاکتیک با حذف سلول‌های مرده پوست، لایه‌ای تازه و حساس‌تر را در معرض نور ماوراءبنفش قرار می‌دهد که می‌تواند خطر آسیب‌های ناشی از نور خورشید را افزایش دهد.
تحقیقات نشان داده‌اند که این حساسیت به نور خورشید می‌تواند تا چهار هفته پس از قطع مصرف محصولات حاوی اسید لاکتیک یا پس از پایان لایه‌برداری همچنان باقی بماند و حتی ممکن است طولانی‌تر از این مدت نیز ادامه داشته باشد.
برای محافظت از پوست خود در برابر آسیب‌های خورشیدی و جلوگیری از آفتاب‌سوختگی، ضروری است که هر روز از کرم ضدآفتاب با SPF 30 یا بالاتر استفاده کنید، حتی در روزهایی که هوا ابری است. عدم استفاده از ضدآفتاب می‌تواند باعث از بین رفتن فواید ارزشمند اسید لاکتیک شود؛ بنابراین، محافظت از پوست در برابر نور خورشید به اندازه استفاده از لاکتیک اسید مهم است.
-
تحریک پوستی
اسید لاکتیک ممکن است پوست شما را تحریک کند. به علائم زیر توجه داشته باشید:
- قرمزی
- سوزش
- پوسته‌پوسته شدن
- خشکی
- خارش
- تورم
هنگام شروع استفاده از محصولات حاوی اسید لاکتیک، ممکن است کمی قرمزی، سوزش یا خارش خفیف تجربه کنید. اگر این علائم خفیف هستند و در کمتر از یک ساعت از بین می‌روند، جای نگرانی نیست.
اما اگر علائم شدیدتر شد یا قرمزی، سوزش، و خارش بیشتر از حد معمول ادامه پیدا کرد، و همچنین اگر تورم یا جوش زدید، فوراً محصول را بشویید و از ادامه استفاده خودداری کنید. سپس با پزشک خود مشورت کنید تا راهنمایی‌های لازم را دریافت کنید.
موارد منع مصرف
اسید لاکتیک به عنوان یکی از ملایم‌ترین آلفا هیدروکسی اسیدها شناخته می‌شود و اکثر افراد می‌توانند بدون مشکل از آن استفاده کنند. اما برخی افراد باید در مصرف این محصول احتیاط کنند.
اگر پوست شما بسیار حساس است، اسید لاکتیک ممکن است پوستتان را تحریک کند. در این صورت، بهتر است ابتدا با محصولاتی که حاوی درصد کمی از لاکتیک اسید هستند (مثلاً ۵٪) شروع کنید و واکنش پوستتان را بررسی کنید. اگر پوستتان تحریک شد، فوراً مصرف محصول را متوقف کنید.
اگر از رتینوئیدهای موضعی مثل رتین-A یا Refissa استفاده می‌کنید، بهتر است از اضافه کردن اسید لاکتیک به روتین مراقبت از پوست خودداری کنید. این محصولات خودشان خاصیت لایه‌برداری دارند، و استفاده همزمان از اسید لاکتیک ممکن است باعث حساسیت بیش از حد پوستتان شود.
برخی افراد می‌توانند روزانه از محصولات حاوی اسید لاکتیک استفاده کنند، اما برای کسانی که پوست حساس‌تری دارند، ممکن است نیاز باشد که این محصولات را با فاصله زمانی بیشتری استفاده کنند. بهترین راهکار این است که با پزشک خود مشورت کنید تا مشخص شود چه میزان استفاده برای شما مناسب است.
اگر از هر نوع داروی پوستی استفاده می‌کنید، پیش از شروع مصرف لاکتیک اسید، با پزشک خود مشورت کنید. ممکن است نتوانید این محصولات را به طور همزمان استفاده کنید.
نکاتی که باید به آنها توجه کنید
محصولات حاوی اسید لاکتیک که بدون نسخه (OTC) قابل تهیه هستند، در غلظت‌های مختلف از ۵٪ تا بالای ۳۰٪ موجودند. اما باید به خاطر داشته باشید که غلظت بالاتر همیشه بهتر نیست. استفاده از محصولاتی با غلظت‌های بالاتر می‌تواند به جای کمک، باعث تحریک و آسیب به پوست شما شود.
اگر اولین بار است که از اسید لاکتیک استفاده می‌کنید، بهتر است با محصولاتی با غلظت کمتر، مانند ۵٪ تا ۱۰٪ شروع کنید. این کار به پوست شما فرصت می‌دهد تا به آرامی به اسید لاکتیک عادت کند و شما هم می‌توانید واکنش پوست خود را بسنجید.
اگر پس از استفاده از این محصولات، از نتیجه راضی بودید، می‌توانید به همان غلظت ادامه دهید. اما اگر به فکر استفاده از محصولی با غلظت بالاتر هستید، بهتر است این تغییر را به تدریج انجام دهید و همیشه پوست خود را از نظر نشانه‌های تحریک بررسی کنید. اگر احساس کردید که غلظت بالاتر برای پوستتان مناسب نیست و باعث تحریک شده است، بهتر است به غلظت‌های پایین‌تر بازگردید.
راهنمای انتخاب محصولات حاوی لاکتیک اسید
-
شوینده‌ها
شوینده‌های حاوی اسید لاکتیک به راحتی می‌توانند به روتین مراقبت از پوست شما اضافه شوند. کافی است آنها را مثل یک شوینده معمولی استفاده کنید.
برای جلوگیری از تحریک و خشکی، بهتر است این شوینده‌ها را در نواحی حساس اطراف چشم استفاده نکنید.
شوینده‌های اسید لاکتیک برای پوست‌های حساس گزینه مناسبی هستند، زیرا این مواد به آرامی پوست را تمیز می‌کنند و چون مدت زیادی روی پوست نمی‌مانند، احتمال تحریک کاهش می‌یابد.
-
کرم‌ها، لوسیون‌ها و سرم‌ها
کرم‌ها، لوسیون‌ها و سرم‌های حاوی اسید لاکتیک گزینه‌های مناسبی برای مراقبت از پوست هستند، به ویژه برای استفاده در شب. این محصولات به پوست کمک می‌کنند تا سلول‌های مرده را از بین ببرد و آن را نرم و روشن کند. از آنجا که اسید لاکتیک می‌تواند پوست را نسبت به نور خورشید حساس‌تر کند، استفاده از کرم ضدآفتاب با SPF بالا در طول روز ضروری است. اگر پوست شما به این محصولات حساسیت نشان داد، تعداد دفعات استفاده را به چند بار در هفته کاهش دهید.
پیل‌ها و ماسک‌های خانگی
پیل‌ها و ماسک‌های خانگی با غلظت‌های بالاتر اسید لاکتیک برای لایه‌برداری عمیق‌تر پوست طراحی شده‌اند. این محصولات به از بین بردن سلول‌های مرده و بهبود بافت پوست کمک می‌کنند. اگر تازه کار با این محصولات را آغاز کرده‌اید، بهتر است با غلظت‌های پایین‌تر (۱۰٪ تا ۲۰٪) شروع کنید و سپس در صورت نیاز به غلظت‌های بالاتر بروید. همچنین، این محصولات معمولاً یک تا سه بار در هفته استفاده می‌شوند.
اسید لاکتیک برای آکنه
اسید لاکتیک می‌تواند در درمان آکنه مؤثر باشد، زیرا با لایه‌برداری ملایم پوست به از بین بردن باکتری‌های عامل آکنه و کاهش التهاب کمک می‌کند. محصولاتی مانند شوینده‌ها، کرم‌ها و لوسیون‌های حاوی اسید لاکتیک می‌توانند به تنظیم چربی پوست و کاهش جوش‌های آکنه کمک کنند.
پیل‌های اسید لاکتیک حرفه‌ای
برای لایه‌برداری عمیق‌تر و نتایج حرفه‌ای‌تر، پیل‌های اسید لاکتیک در مراکز زیبایی و پزشکی انجام می‌شوند. این پیل‌ها در غلظت‌های بالاتر (۳۰٪ تا ۸۸٪) موجود هستند و برای بهبود بافت پوست و کاهش چین‌وچروک‌ها بسیار مؤثرند. اگر قصد دارید از این روش استفاده کنید، حتماً با یک متخصص پوست مشورت کنید تا از بروز عوارض جانبی جلوگیری کنید.
در نهایت، انتخاب محصول مناسب بستگی به نوع پوست و نیازهای خاص شما دارد. مشاوره با یک متخصص پوست می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین تصمیم را برای مراقبت از پوست خود بگیرید. در ادامه 4 محصول محبوب حاوی اسید لاکتیک معرفی شده‌اند، برای مشاهده اطلاعات بیشتر و خرید روی نام هریک کلیک کنید.
- سرم The Ordinary Lactic Acid 5% + HA: این سرم حاوی ۵٪ اسید لاکتیک و اسید هیالورونیک است که به لایه‌برداری ملایم و آبرسانی پوست کمک می‌کند. این محصول به روشن‌تر و صاف‌تر کردن پوست کمک کرده و برای اکثر انواع پوست مناسب است.
- سرم The Ordinary Lactic Acid 10% + HA: نسخه‌ای با غلظت بالاتر از محصول قبلی که دارای ۱۰٪ اسید لاکتیک است و برای لایه‌برداری قوی‌تر طراحی شده است. این سرم به بهبود تیرگی و ناهماهنگی بافت پوست کمک می‌کند و برای روشن‌تر کردن پوست موثر است.
- اسکراب بدن WOOWOO مدل Bright & Buff: این اسکراب بدن شامل لاکتیک اسید است و به لایه‌برداری و نرمی پوست کمک می‌کند. این محصول با مواد طبیعی مانند بامبو و آلوئه ورا ترکیب شده و برای پوست‌های حساس مناسب است.
- اسکراب صورت Eucerin مدل Dermopurifyer: این اسکراب با دانه‌های ریز و لاکتیک اسید، سلول‌های مرده پوست را به آرامی از بین می‌برد و به بهبود ساختار و ظاهر پوست کمک می‌کند. این محصول مخصوصاً برای افرادی که پوست چرب و مستعد آکنه دارند، مناسب است و می‌تواند به رفع انسداد منافذ و جلوگیری از بروز جوش‌های جدید کمک کند.
خلاصه
اسید لاکتیک یک آلفا هیدروکسی اسید است که برای از بین بردن سلول‌های مرده پوست و کمک به کاهش لکه‌های تیره و کاهش خطوط ریز استفاده می‌شود.
این اسید در غلظت‌های مختلف موجود است و می‌توان آن را در شوینده‌ها، لوسیون‌ها و ماسک‌های خانگی بدون نسخه پیدا کرد. همچنین می‌توانید پیل‌های اسید لاکتیک حرفه‌ای را در یک اسپای یا مطب متخصص پوست انجام دهید.
برای شروع، از محصولی با غلظت پایین استفاده کنید، به ویژه اگر پوست حساسی دارید. همچنین مطمئن شوید که از ضدآفتاب استفاده می‌کنید، زیرا اسید لاکتیک پوست شما را به آفتاب حساس‌تر می‌کند.
سوالات متداول
اسید لاکتیک موجود در ماسک ماست چه تأثیری بر پوست دارد؟
اسید لاکتیک موجود در ماست می‌تواند به تغذیه و لایه‌برداری پوست شما کمک کند وقتی به عنوان ماسک صورت استفاده می‌شود. برای تهیه یک ماسک در خانه، می‌توانید ۱/۴ فنجان ماست یونانی ساده را با یک قاشق چای‌خوری عسل مخلوط کنید. آن را روی صورت خود بمالید و به مدت حدود ۱۵ دقیقه بگذارید بماند، سپس با آب بشویید.
آیا اسید سالیسیلیک بهتر از اسید لاکتیک پوست را لایه‌برداری می‌کند؟
اسید سالیسیلیک که یک بتا هیدروکسی اسید است، عمیق‌تر به منافذ نفوذ کرده و سلول‌های مرده پوست را از بین می‌برد. لاکتیک اسید بیشتر برای لایه‌برداری سطح پوست عمل می‌کند. سالیسیلیک اسید ممکن است در برخی افراد تحریک بیشتری ایجاد کند. بهتر است با متخصص پوست خود مشورت کنید تا ببینید کدام یک برای نوع پوست شما مناسب‌تر است.
