محبوب‌ترین ترکیبات لایه‌بردار در محصولات مراقبت پوستی
لایه‌بردارها یکی از محصولاتی هستند که همیشه سوالات زیادی درباره‌شان وجود دارد. این محصولات نقش مهمی در مراقبت از پوست دارند، اما اغلب به درستی درک نمی‌شوند و استفاده اشتباه از آنها مسئله‌ای رایج است. بسیاری از افراد نمی‌دانند که لایه‌بردارها چگونه کار می‌کنند و بهترین روش استفاده از آنها چیست. این موضوع می‌تواند باعث عدم دستیابی به نتایج مطلوب شود.
این مطلب از مجله تخصصی اسکین کر یاب برای روشن کردن تمامی جوانب استفاده از لایه‌بردارها تهیه شده است. در این مقاله به بررسی ترکیبات انواع لایه‌بردارها و نکات کلیدی برای حفظ تازگی و کارایی آنها می‌پردازیم. هدف این است که خوانندگان با کسب دانش لازم، به متخصصان لایه‌برداری تبدیل شوند و بهره‌وری بهتری از این محصولات داشته باشند. پیشنهاد می‌کنیم هنگام مطالعه این مطلب، یک تکه کاغذ و قلم در دست داشته باشید تا نکات کلیدی برای انواع پوست را یادداشت کنید.
لایه‌برداری، کلید زیبایی و سلامت پوست است. این فرآیند با از بین بردن سلول‌های مرده پوست، به صیقل دادن پوست، تصفیه منافذ و کاهش چین و چروک‌ها کمک می‌کند.
اما پیش از پرداختن به ترکیبات تشکیل‌دهنده لایه‌بردارها، بهتر است ابتدا درک دقیقی از مفهوم لایه‌برداری و ضرورت استفاده از آن به دست آید.
لایه‌برداری چیست؟
لایه‌برداری فرآیند حذف سلول‌های مرده پوست از سطح پوست به‌طور دستی (با استفاده از اسکراب) یا شیمیایی (با استفاده از اسیدها یا آنزیم‌ها) است. بدن به‌طور طبیعی، فرآیند لایه‌برداری را انجام می‌دهد که به آن دسکواماسیون گفته می‌شود. با افزایش سن، این فرآیند طبیعی کندتر می‌شود و عوامل متعددی می‌توانند بر توانایی بدن در انجام دسکواماسیون تأثیر بگذارند. به همین دلیل، استفاده از روش‌های لایه‌برداری موضعی ضروری است.
چرا انجام لایه‌برداری ضروری است؟
مراقبت از پوست مانند نگهداری از یک زره با ارزش باستانی است. پوست مثل زره بدن عمل می‌کند و باید به خوبی مراقبت شود تا سالم و قوی باقی بماند. در فیلم‌های تاریخی، زره جنگجویان همیشه باید تمیز و سالم نگه داشته می‌شد تا کارایی خود را حفظ کند. پوست هم به توجه و مراقبت منظم نیاز دارد تا عملکرد خوبی داشته باشد.
لایه‌برداری مانند صیقل دادن زره است که لایه‌های کدر و مرده را از بین می‌برد و به پوست کمک می‌کند بهتر عمل کند. با لایه‌برداری، سطح پوست صاف و درخشان می‌شود و مواد مغذی بهتر جذب می‌شوند. همچنین از آسیب‌های محیطی جلوگیری می‌کند. اگر پوست آسیب‌دیده باشد، ممکن است ترک‌های میکروسکوپی ایجاد شود که مواد مضر را به عمق پوست می‌برد و مشکلات بیشتری ایجاد می‌کند.
لایه‌برداری در درمان کدام مشکلات پوستی مؤثر است؟
لایه‌برداری یک روش مؤثر برای بهبود و درمان مشکلات مختلف پوستی است. در ادامه به بررسی تأثیر لایه‌برداری بر برخی از مشکلات رایج پوستی می‌پردازیم:
۱. پیگمنتاسیون
پیگمنتاسیون به تغییر رنگ پوست یا تولید بیش از حد ملانین اشاره دارد که می‌تواند به دلیل آسیب‌های ناشی از نور خورشید، نوسانات هورمونی یا آسیب‌های دیگر به پوست ایجاد شود. این تغییر رنگ می‌تواند به صورت لکه‌های قهوه‌ای یا تیره بر روی پوست ظاهر شود. لایه‌برداری با استفاده از اسیدهایی مانند اسید لاکتیک و رتینول می‌تواند به روشن‌تر شدن پوست و کاهش تیرگی‌ها کمک کند. اسید لاکتیک با لایه‌برداری ملایم و افزایش رطوبت پوست، به بهبود یکنواختی رنگ پوست کمک می‌کند، در حالی که رتینول با افزایش سرعت تجدید سلول‌های پوست و کاهش تولید ملانین، به کاهش لکه‌های تیره کمک می‌کند.
۲. آکنه
آکنه، که ممکن است در نواحی مختلف صورت مانند پیشانی، چانه و گونه‌ها ظاهر شود، می‌تواند نشان‌دهنده مشکلات داخلی باشد. به‌عنوان مثال، آکنه بین ابروها ممکن است به مشکلات کبدی یا سموم در بدن اشاره کند، در حالی که آکنه در مرکز چانه می‌تواند به مشکلات هضم و هیدراتاسیون مرتبط باشد. لایه‌برداری با اسید سالیسیلیک، که به عمق منافذ نفوذ می‌کند و به پاکسازی آنها از چربی و سلول‌های مرده کمک می‌کند، می‌تواند در درمان آکنه مؤثر باشد. همچنین، استفاده از لایه‌بردارهای ملایم به کاهش التهاب و جلوگیری از ایجاد جوش‌های جدید کمک می‌کند.
۳. خطوط ریز
خطوط ریز معمولاً به دلیل کمبود آب در پوست و عدم هیدراتاسیون کافی ایجاد می‌شوند و ممکن است با چین و چروک‌ها اشتباه گرفته شوند. لایه‌برداری به تنهایی نمی‌تواند به طور مستقیم به درمان خطوط ریز کمک کند، اما می‌تواند با بهبود بافت و تن پوست، تأثیرات بهتری به وجود آورد. برای درمان خطوط ریز، استفاده از سرم‌های هیدراته‌کننده و ماسک‌های آبرسان به همراه لایه‌برداری می‌تواند به نرم‌تر شدن پوست و کاهش ظاهری خطوط ریز کمک کند.
۴. پوست خشن و خشک
پوست خشن و خشک معمولاً به دلیل تجمع سلول‌های مرده و عدم تجدید پوست به‌طور منظم ایجاد می‌شود. در این شرایط، لایه‌برداری منظم، حتی بصورت روزانه، با استفاده از اسکراب‌های ملایم می‌تواند بهبود قابل توجهی به وجود آورد. لایه‌برداری با اسکراب‌های مناسب، سلول‌های مرده را از سطح پوست برداشته و به پوست کمک می‌کند تا نرم‌تر و شاداب‌تر به نظر برسد.
لایه‌برداری به عنوان بخشی از روتین مراقبت از پوست می‌تواند به بهبود و درمان مشکلات مختلف پوستی کمک کند. با شناخت نوع پوست و مشکل خاص آن، می‌توان لایه‌بردار مناسب را انتخاب کرد و از مزایای آن بهره‌مند شد. برای دستیابی به نتایج بهتر، ترکیب لایه‌برداری با سایر درمان‌ها و استفاده منظم از محصولات مراقبت از پوست توصیه می‌شود.
انتخاب بهترین لایه‌بردارها
برای انتخاب بهترین لایه‌بردار برای پوست، شناخت مواد فعال موجود در آنها اهمیت زیادی دارد. در ادامه به بررسی ترکیبات موجود در لایه‌بردارها می‌پردازد. ممکن است بپرسید چرا به مواد نگهدارنده نیز پرداخته شده است؟ دلیل این است که مواد نگهدارنده بخش بزرگی از محصول را تشکیل می‌دهند و برای طول عمر محصول، به‌ویژه در محصولات ناپایدار مانند لایه‌بردارهایی با آنزیم‌های لیمو، بسیار مهم هستند.
در نهایت، انتخاب مواد مناسب برای پوست اهمیت زیادی دارد. استفاده از لایه‌بردارهایی که به‌طور مداوم حاوی مواد فعال مشابه مانند اسید سالیسیلیک یا گلیکولیک باشند، ممکن است به پوست آسیب برساند. بنابراین، آگاهی از نوع و ترکیب مواد فعال و انتخاب درست آنها برای حفظ سلامت پوست بسیار مهم است.
| نوع لایه‌بردار | ویژگی‌ها | مزایا | معایب | مناسب برای |
| لایه‌برداری مکانیکی | استفاده از مواد فیزیکی مانند دانه‌ها، بذرها یا اسکراب‌ها برای حذف سلول‌های مرده پوست | اثر فوری و قابل مشاهده، پاکسازی سطحی پوست | ممکن است باعث آسیب یا تحریک پوست حساس شود | پوست‌های خشن یا دارای سلول‌های مرده زیاد |
| لایه‌برداری شیمیایی | استفاده از مواد شیمیایی مانند AHAها و BHAها برای حل کردن یا هضم سلول‌های مرده پوست | لایه‌برداری عمیق، بهبود بافت و رنگ پوست، کاهش پیگمنتاسیون | ممکن است برای پوست‌های حساس باعث تحریک شود | انواع پوست‌ها، به‌ویژه پوست‌های مستعد پیری یا آکنه |
| رتینوئیدها | مشتقات ویتامین A که به افزایش گردش سلولی و کاهش خطوط ریز و چین و چروک‌ها کمک می‌کنند | کاهش چین و چروک‌ها، بهبود بافت و رنگ پوست، کاهش جوش‌ها | حساسیت بالا به نور، ممکن است باعث خشکی و تحریک پوست شود | پوست‌های بالغ، پوست‌های با چین و چروک یا آکنه |
لایه‌بردارهای مکانیکی
برای شروع، به یکی از رایج‌ترین و در عین حال پرکاربردترین لایه‌بردارها، یعنی اسکراب‌ها، می‌پردازیم. تصور نادرستی وجود دارد که برای دستیابی به نتیجه مطلوب باید پوست را به شدت با اسکراب‌ها سابید، اما این تصور اشتباه است!
بسیاری از افراد وقتی با مشکلات پوستی مانند جوش، خشکی یا عدم تعادل مواجه می‌شوند، به سراغ اسکراب‌ها می‌روند. اما در واقع، بیشتر مشکلات پوستی ناشی از کم‌آبی هستند یا نیاز به درمان‌های تخصصی‌تر دارند.
بنابراین اسکراب‌ها تنها یکی از مراحل مختلف درمان مشکلات پوستی هستند. به همین خاطر مهم است که هنگام انتخاب محصولات، وضعیت خاص پوست خود را در نظر بگیرید و بر اساس آن محصول مناسب را انتخاب کنید.
-
ترکیبات لایه‌بردار مکانیکی
لایه‌بردارهای مکانیکی از مواد مختلفی ساخته می‌شوند که می‌توانند شامل دانه‌ها، بذرها، میکروذرات ساخته‌شده در آزمایشگاه، یا جو دوسر آسیاب‌شده باشند. برخی از این ترکیبات برای پوست مناسب‌تر از بقیه هستند؛ به عنوان مثال، اسکراب‌هایی که از پوسته‌های خرد شده گردو تهیه شده‌اند، به دلیل سختی زیاد پوسته گردو، می‌توانند به پوست آسیب برسانند. این نوع محصولات بهتر است برای نواحی زبر مثل آرنج‌ها و زانوها استفاده شوند و برای پوست حساس صورت توصیه نمی‌شود.
رایج‌ترین ترکیبات لایه‌بردارهای مکانیکی عبارتند از:
- پوسته‌های آجیل‌ها: یکی از ایمن‌ترین و رایج‌ترین مواد برای لایه‌برداری، پوسته بادام خرد شده است. بادام سرشار از ویتامین E است که پوست را تغذیه کرده و آنتی‌اکسیدان‌های مفیدی ارائه می‌دهد. با این حال، برخی از آجیل‌ها مانند گردو، به دلیل خشکی و زبری ممکن است به پوست آسیب بزنند و موجب ایجاد ترک‌های میکروسکوپی شوند.
- مرواریدهای جوجوبا: این مرواریدهای کوچک و گرد، به دلیل صافی و نرمی که دارند، برای لایه‌برداری پوست و منافذ مناسب هستند. جوجوبا از گیاه بومی آریزونا و کالیفرنیا به دست می‌آید و فواید زیادی دارد، به همین خاطر در بسیاری از محصولات مراقبت از پوست یافت می‌شود.
- کریستال‌های پامیس: پامیس که از ترکیب گدازه و آب به وجود می‌آید، ماده‌ای بسیار خشن است. کریستال‌های پامیس، که از خرد کردن پامیس طبیعی به دست می‌آیند، نزدیک به میکرودرم‌ابریژن دستی هستند و ممکن است برای بعضی پوست‌ها مناسب نباشند.
- جو دوسر: این گزینه خانگی و پرکاربرد در محصولات لایه‌بردار، علاوه بر اینکه یک غذای سالم است، به دلیل خواص ضد التهابی و جذب روغن، برای پوست‌های مستعد آکنه مناسب است و می‌تواند به کاهش قرمزی و متعادل کردن سطح پوست کمک کند.
لایه‌بردارهای شیمیایی (اسیدها)
لایه‌بردارهای شیمیایی در حال حاضر در دسترس‌تر از همیشه هستند. این محصولات در چند سال اخیر محبوبیت زیادی پیدا کرده‌اند و توانسته‌اند به‌خوبی جایگزین روش‌های سنتی و مراجعه به اسپا شوند.
لایه‌بردارهای شیمیایی به دو دسته اصلی تقسیم می‌شوند: AHA (آلفا هیدروکسی اسیدها) و BHA (بتا هیدروکسی اسیدها). علاوه بر این، آنزیم‌های میوه نیز به عنوان یک گزینه مؤثر در لایه‌برداری شیمیایی مطرح می‌شوند، هرچند که به طور فنی اسید نیستند.
آلفا هیدروکسی اسیدها (AHA):
این دسته از اسیدها شامل انواع مختلفی از ترکیبات شیمیایی هستند که به لایه‌برداری پوست کمک می‌کنند. برخی از رایج‌ترین AHAها عبارتند از:
-
- گلیکولیک اسید: این اسید به خاطر توانایی بالا در نفوذ به عمق پوست و حل کردن چسبی که سلول‌های مرده را به هم متصل نگه می‌دارد، محبوب است. به همین دلیل، گلیکولیک اسید در بهبود وضعیت پوست‌های ضد پیری و مستعد آکنه مؤثر است. در غلظت‌های پایین‌تر، به عنوان تونر استفاده می‌شود، در حالی که در غلظت‌های بالاتر، معمولاً در اسپاها به عنوان پیل شیمیایی به کار می‌رود. استفاده روزانه یا برای پوست‌های حساس توصیه نمی‌شود.
- لاکتیک اسید: این اسید به روشن کردن پوست و رفع پیگمانتاسیون کمک می‌کند. استفاده از آن به دوران مصر باستان و حمام‌های شیر کلئوپاترا بازمی‌گردد که به راز درخشش پوست او معروف است.
- کوجیک اسید: این اسید محصول جانبی تخمیر مالتینگ برنج است و به عنوان یک روشن‌کننده ملایم و مؤثر شناخته می‌شود. برای انواع پوست‌ها مناسب است و به کاهش رنگدانه‌های پوست کمک می‌کند.
- فایتیک اسید: این اسید از غلات، حبوبات یا برنج به دست می‌آید و به عنوان ملایم‌ترین AHA شناخته می‌شود. ممکن است به تنهایی اثربخشی کمتری داشته باشد، اما در ترکیب با سایر اسیدها مانند گلیکولیک یا لاکتیک، به روشن‌کنندگی پوست کمک می‌کند.
بتا هیدروکسی اسید (BHA):
در دسته BHA، تنها یک نوع اسید وجود دارد:
-
- سالیسیلیک اسید: این اسید به دلیل توانایی در جذب روغن و خشک کردن جوش‌ها، برای پوست‌های مستعد آکنه بسیار معروف است. به دلیل خاصیت خشک‌کنندگی قوی آن، معمولاً در غلظت‌های کم در محصولات تجاری استفاده می‌شود. باید با احتیاط استفاده شود تا از خشکی بیش از حد جلوگیری شود.
آنزیم‌های میوه:
این آنزیم‌ها مشابه اسیدها عمل می‌کنند، اما به جای حل کردن سلول‌های مرده، آنها را هضم کرده و از بین می‌برند. آنزیم‌های میوه شامل موارد زیر هستند:
-
- کدو تنبل: مناسب برای پوست‌های ترکیبی و چرب.
- تمشک: مناسب برای پوست‌های مستعد آکنه.
- نارگیل: مناسب برای انواع پوست.
- آناناس: ملایم و مناسب برای همه انواع پوست‌ها.
- پاپایا: برای انواع پوست مناسب است، مگر اینکه به لاتکس حساسیت داشته باشید.
آنزیم‌های میوه معمولاً به صورت هفتگی یا دو هفته یک‌بار در فیشال‌های خانگی توصیه می‌شود. این آنزیم‌ها به دلیل مؤثر بودن در لایه‌برداری و عدم نیاز به استفاده مکرر، گزینه‌ای عالی برای درمان‌های خانگی هستند.
رتینوئیدها
رتینوئیدها به‌عنوان یکی از مواد مؤثر در مراقبت از پوست، محبوبیت زیادی یافته‌اند و به دلیل ویژگی‌های منحصر به‌فردشان، در محصولات مختلفی در بازار موجود هستند. به‌طور خاص، رتینول، که به عنوان یک راه‌حل همه‌کاره برای مشکلات پوستی شناخته می‌شود، در انواع مختلفی از محصولات، از نسخه‌ای گرفته تا بدون نسخه، یافت می‌شود. با این حال، استفاده از آن باید با دقت و توجه انجام شود تا از بروز مشکلات احتمالی جلوگیری شود.
-
رتینول چیست؟
رتینول و دیگر رتینوئیدها، مشتقات ویتامین A هستند که در درمان آکنه و کاهش چین و چروک‌ها به‌طور گسترده استفاده می‌شوند. تاریخچه رتینول به دهه 1960 برمی‌گردد، زمانی که رتین-آ توسط دکتر آلبرت کلیگمن برای درمان آکنه توسعه یافت و بعدها به‌عنوان درمانی برای چین و چروک‌ها شناخته شد. این ماده به دلیل اثرات قوی‌اش، به نور UV حساس است و باید فقط در شب استفاده شود. همچنین ممکن است باعث تحریک پوست، قرمزی و پوسته‌ریزی شود.
خانواده رتینوئیدها: انواع مختلف
- رتین-آ: این ماده یکی از معروف‌ترین رتینوئیدها است که معمولاً برای درمان آکنه و کاهش چین و چروک‌ها استفاده می‌شود. نیاز به نسخه دارد و تأثیر کامل آن بعد از چند ماه استفاده مشخص می‌شود. رتین-آ به‌طور خاص بر روی پوست صورت اعمال می‌شود و از استفاده بر روی پلک‌ها و گوشه‌های بینی و لب‌ها باید اجتناب کرد.
- اسید رتینوئیک: از دیگر اعضای خانواده رتینوئیدها، اسید رتینوئیک از رتینول یا ویتامین A مشتق می‌شود و می‌تواند به درمان آسیب‌های نوری (آسیب‌های ناشی از نور خورشید) کمک کند. این ماده بسیار قوی است و در صورت استفاده نادرست، می‌تواند مشکلات پوستی ایجاد کند.
- رتینول: این نوع از رتینوئیدها معمولاً بدون نسخه در دسترس است و نسبتاً برای پوست ایمن‌تر از سایر انواع رتینوئیدها است. رتینول با نفوذ به لایه‌های میانی پوست، به خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد و افزایش تولید کلاژن و الاستین کمک می‌کند. این ویژگی‌ها می‌توانند ظاهر خطوط ریز، چین و چروک‌ها و منافذ بزرگ شده را کاهش دهند و بافت و تن پوست را بهبود بخشند.
رتینول و دیگر رتینوئیدها، به دلیل حساسیت بالا نسبت به نور خورشید و قدرت تأثیرگذاری زیاد، باید با احتیاط و در مقادیر مناسب استفاده شوند. استفاده زیاد از این مواد می‌تواند منجر به تحریک پوست و سایر مشکلات شود. بنابراین بهتر است از رتینول با احتیاط و در حد اعتدال استفاده شود.
اگر تصمیم به استفاده از رتینوئیدها دارید یا در حال حاضر از آنها استفاده می‌کنید، توصیه می‌شود از مشاوره متخصص پوست بهره‌مند شوید تا مطمئن شوید که استفاده از این مواد مناسب نوع پوست و نیازهای فردی شما است.
نگهدارنده‌ها
ممکن است برخی از افراد فکر کنند نگهدارنده‌ها سمی یا بی‌فایده هستند، اما آنها هدف خاصی دارند و به اندازه‌ای که به نظر می‌رسند بد نیستند.
نگهدارنده‌ها برای افزایش طول عمر و محافظت از ترکیبات حساس مانند رتینوئیدها به کار می‌روند. به عنوان مثال، رتینوئیدها باید در بطری‌های شیشه‌ای قهوه‌ای تیره نگهداری شوند تا پایدار بمانند.
-
ترکیبات نگهدارنده
-
- توكوفيرول استات (ویتامین E): این آنتی‌اکسیدان به عنوان یک نگهدارنده عمل می‌کند و با خنثی‌سازی رادیکال‌های آزاد، محصول را پایدار نگه می‌دارد. این ماده هیچ تأثیر منفی بر روی پوست ندارد.
- پروپیلن و بوتیلن گلیکول: این دو ترکیب در محصولات مراقبت از پوست به عنوان ضدقارچ و ضدباکتری عمل می‌کنند. آنها به دلیل ویژگی‌های خود، ایمن و غیرخشک‌کننده هستند و به حفظ تعادل رطوبت پوست کمک می‌کنند.
- دیسودیوم EDTA: این ماده از تغییرات ناخواسته در غلظت، pH، بوی بد یا بافت محصول مراقبت از پوست محافظت می‌کند و در تقریباً همه محصولات یافت می‌شود.
- پارابن‌ها: این خانواده از مواد شیمیایی به طور رایج به عنوان نگهدارنده در محصولات آرایشی استفاده می‌شوند. پارابن‌ها برای جلوگیری از رشد باکتری‌ها و کپک‌های مضر استفاده می‌شوند. با این حال، پارابن‌ها بحث‌برانگیز هستند و برخی از افراد ترجیح می‌دهند محصولات بدون پارابن استفاده کنند.
جمع‌بندی
لایه‌برداری، فرآیند حذف سلول‌های مرده پوست، به‌طور طبیعی و با استفاده از روش‌های مختلف به حفظ تازگی و سلامت پوست کمک می‌کند. این فرآیند می‌تواند به صورت مکانیکی (با اسکراب‌ها)، شیمیایی (با اسیدها و آنزیم‌ها) و با استفاده از رتینوئیدها انجام شود. هر یک از این روش‌ها ویژگی‌ها و مزایای خاص خود را دارند و انتخاب مناسب‌ترین روش بستگی به نوع پوست و نیازهای فردی دارد.
- لایه‌برداری مکانیکی با استفاده از دانه‌ها و میکروذرات به حذف سلول‌های مرده کمک می‌کند و مناسب برای پوست‌های مقاوم است.
- لایه‌برداری شیمیایی با استفاده از AHA و BHA و آنزیم‌های میوه، به‌ویژه برای پوست‌های حساس و مستعد آکنه مناسب است.
- رتینوئیدها، مشتقات ویتامین A، به درمان چین و چروک و مشکلات پوستی کمک می‌کنند و باید با احتیاط و تحت نظر متخصص استفاده شوند.
مهم است که با درک صحیح از ترکیبات و نحوه استفاده از لایه‌بردارها، به نتایج مطلوب در مراقبت از پوست دست یابید. با انتخاب صحیح محصول و رعایت نکات مربوط به استفاده، می‌توانید از مزایای لایه‌برداری بهره‌مند شوید و پوست خود را در وضعیت بهینه نگه دارید.
